Rusya’da iki Azerbaycan vatandaşının gözaltında işkence sonucu hayatını kaybetmesi, Moskova ile Bakü arasında ciddi bir krize yol açtı. Yekaterinburg’da polis baskınlarının ardından başlayan gerginlik, karşılıklı operasyonlar ve diplomatik notalarla tırmanıyor.
İşkence İddiaları Sonrası Ceza Soruşturması Başlatıldı
27 Haziran’da Rusya’nın Yekaterinburg kentinde düzenlenen polis operasyonlarında, geçmişe yönelik suçlamalar nedeniyle bazı Azerbaycan vatandaşları gözaltına alındı. Gözaltı sürecinde ve sonrasında, 59 yaşındaki Hüseyn Seferov ve kardeşi 55 yaşındaki Ziyaddin Seferov, şiddetli darp sonucu hayatını kaybetti.
Adli tıp raporlarına göre:
- Hüseyn Seferov’un çok sayıda kaburga kırığı ve iç kanamaya bağlı travmatik ve hemorajik şoktan öldüğü,
- Ziyaddin Seferov’un ise yine ağır darp sonucu travmatik şok geçirdiği bildirildi.
Azerbaycan Adli Tıp Kurumu Başkanı Adalet Hasanov, “Her iki kardeşin de kesici ya da ateşli silahla değil, sert cisimle vurularak öldürüldüğü” bilgisini paylaştı.
Bakü’den Misilleme: Sputnik Baskını ve Gözaltılar
Olayların ardından Azerbaycan, Rusya'nın devlet haber ajansı Sputnik’in Bakü ofisine baskın düzenledi. Operasyonda üç Rus gazeteci gözaltına alındı. Aynı zamanda ülkedeki tüm Rus kültürel etkinlikleri iptal edildi.
Rusya'dan Azerbaycan’a Protesto Notası
Bu gelişmeler üzerine Rusya Dışişleri Bakanlığı, Azerbaycan’ın Moskova Büyükelçisi’ni çağırarak Bakü’nün "dostça olmayan eylemleri" nedeniyle resmi protesto notasını iletti. Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov ise, Sputnik ofisine yapılan müdahaleyi "ilişkilerin ruhuna aykırı" olarak tanımladı ve “Aşırı duygusal tepkilerin yerini sağduyulu temaslar alacaktır” ifadelerini kullandı.
Gerilimin Arka Planı: Uçak Düşürme ve Kültürel Çatışmalar
Krizin yalnızca son gelişmelere dayalı olmadığı belirtiliyor.
- 25 Aralık 2024’te, Azerbaycan’a ait bir yolcu uçağı, Rus hava sahasında vurularak Kazakistan yakınlarında düşmüştü. Bakü yönetimi, olayla ilgili Moskova’dan özür ve sorumluların cezalandırılmasını istemiş ancak yanıt alamamıştı.
- Bu olaydan kısa süre sonra Azerbaycan, "Rus Evi" olarak bilinen Rusya Kültür Merkezi’nin faaliyetlerine son verdi.
- Ayrıca Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Moskova’da düzenlenen 2. Dünya Savaşı’nın yıldönümü törenlerine katılmamıştı.
Bölgesel Dengeler Gerilimde
Yaşananlar, iki ülke arasındaki stratejik iş birliğini ciddi şekilde etkileyebilir. Azerbaycan Başsavcılığı, ölümlere ilişkin resmi ceza soruşturması başlattı. Aynı zamanda gözaltında benzer işkenceye uğradığı bildirilen diğer Azerbaycan vatandaşlarının Rusya’daki hastanelerde tedavileri sürüyor.
Uzmanlar, sürecin hem diplomatik hem de bölgesel etkilerinin olabileceğini belirtiyor.
