Dünya genelinde ülkelerin tehlike dereceleri; savaş, iç karışıklıklar, suç oranları, terör faaliyetleri, doğal afet riski ve siyasi istikrarsızlık gibi birçok faktöre bağlı olarak belirlenmekte. Uluslararası güvenlik kuruluşları ve araştırma enstitüleri, bu faktörleri analiz ederek her yıl küresel güvenlik raporları yayınlamaktadır. Bu raporlar içinde en çok referans alınanlardan biri, Global Peace Index (Küresel Barış Endeksi)’dir.
En Tehlikeli Ülke: Afganistan
Son yıllarda yapılan birçok küresel araştırmaya göre, Afganistan, dünyanın en tehlikeli ülkesi olarak öne çıkmaktadır. Ülkenin tehlikeli kabul edilmesinin temel nedenleri şunlardır:
1. Savaş ve Çatışmalar
Afganistan, 1979’daki Sovyet işgalinden bu yana uzun süredir savaşlarla anılıyor. 2001’de ABD’nin askeri müdahalesiyle başlayan süreç, 2021 yılında ABD'nin çekilmesi ve Taliban'ın tekrar yönetimi ele geçirmesiyle yeni bir boyut kazanmıştır. Silahlı gruplar arasındaki çatışmalar hâlâ sürmektedir.
2. Terör Faaliyetleri
Afganistan, El Kaide ve IŞİD gibi küresel çapta terör örgütlerinin de zaman zaman etkin olduğu bir coğrafya olmuştur. Özellikle Taliban sonrası dönemde sivillere yönelik saldırılar ve patlamalar sık görülmektedir.
3. İç Güvenlik Sorunları
Yetersiz polis gücü, yolsuzluk ve merkezi otoritenin zayıflığı nedeniyle halkın güvenliği ciddi şekilde tehlikededir. Özellikle kadın hakları, eğitim hakkı ve seyahat özgürlüğü gibi temel hak ve özgürlükler tehdit altındadır.
4. İnsani Kriz
Süregelen çatışmalar nedeniyle milyonlarca insan yerinden edilmiş, temel sağlık hizmetlerine erişim ciddi şekilde kısıtlanmıştır. Açlık, yoksulluk ve barınma sorunu büyük boyuttadır.
Diğer Tehlikeli Ülkeler
Afganistan dışında tehlikeli kabul edilen bazı ülkeler de şunlardır:
- Suriye: İç savaşın getirdiği yıkım, terör ve dış müdahalelerle uzun süredir kriz içindedir.
- Yemen: Hem iç savaş hem de dünyanın en büyük insani krizlerinden biri yaşanmaktadır.
- Somali: Devlet yapısının zayıflığı, korsanlık ve terör tehdidi hâlâ yüksektir.
- Güney Sudan: Bağımsızlık sonrası iç çatışmalarla boğuşmaktadır.
- Irak: Terör saldırıları ve siyasi istikrarsızlık devam etmektedir.
Bir ülkenin “en tehlikeli” olarak tanımlanması yalnızca suç oranlarına değil, savaş, siyasi kaos ve insani kriz gibi daha kapsamlı güvenlik sorunlarına dayanmaktadır. Bu tür ülkelerde halk, günlük yaşamda temel ihtiyaçlara ulaşmakta bile zorlanırken, uluslararası topluluklar da bu bölgelere yardım ulaştırmakta büyük güçlük çekmektedir.
Güvenli seyahat, uluslararası yatırım ve insani yardım konularında bu tür analizler büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle, böyle ülkelerde yaşayanlar için barış ve istikrar, yalnızca bir hedef değil; hayatta kalmanın da temel şartı.
