Son yüzyılda şehirler insan yaşamının merkezi hâline geldi. Sanayileşme, ticaretin gelişmesi, eğitim ve sağlık hizmetlerine erişimin artması gibi nedenlerle kırsaldan kentlere yoğun göç yaşandı. Bugün dünya nüfusunun yarısından fazlası şehirlerde yaşıyor ve bu oran hızla artmaya devam ediyor. Ancak “en kalabalık şehir” ifadesi tek bir ölçüte dayanmaz; şehir sınırları, kentsel yayılma ve metropoliten alan tanımları bu sayıları etkiler.
Şehir Nüfusu Nasıl Ölçülür?
Bir şehrin ne kadar kalabalık olduğunu hesaplarken farklı yöntemler kullanılır:
- Şehir sınırları (city proper): Resmî idari sınırlara göre nüfus sayısıdır.
- Kentsel alan (urban area): Yoğun yapılaşmanın olduğu, kesintisiz yerleşim alanlarını kapsar.
- Metropoliten alan: Şehir merkezini ve onun ekonomik olarak bağlı olduğu uydu şehirleri, banliyöleri içine alan geniş coğrafyadır.
Bu yüzden Tokyo, Delhi veya Şanghay gibi şehirler farklı kaynaklarda biraz farklı rakamlarla yer alabilir.
2025 İtibarıyla Dünyanın En Kalabalık Şehirleri
| Sıra | Şehir | Tahmini Nüfus | Ülke |
|---|---|---|---|
| 1 | Tokyo | ~37 milyon | Japonya |
| 2 | Delhi | ~34,6 milyon | Hindistan |
| 3 | Şanghay (Shanghai) | ~30,4 milyon | Çin |
| 4 | Dakka (Dhaka) | ~24,6 milyon | Bangladeş |
| 5 | Kahire (Cairo) | ~23 milyon | Mısır |
| 6 | São Paulo | ~22,9 milyon | Brezilya |
| 7 | Mexico City | ~22,7 milyon | Meksika |
| 8 | Pekin (Beijing) | ~22,5 milyon | Çin |
| 9 | Mumbai | ~22 milyon | Hindistan |
| 10 | Osaka | ~18,9 milyon | Japonya |
Bu sayılar metropoliten alanlara göre hesaplanmıştır. Kaynaklara göre küçük farklılıklar görülebilir.
Şehirlerin Bu Kadar Büyümesinin Sebepleri
- Ekonomik Fırsatlar: İş olanakları, ticaret merkezleri ve sanayi yatırımları insanları büyük şehirlere çeker.
- Ulaşım ve Altyapı: Gelişmiş ulaşım ağları ve şehir planlaması, nüfusun şehir merkezinden banliyölere yayılmasını kolaylaştırır.
- Doğal Nüfus Artışı: Bazı bölgelerde yüksek doğum oranları şehir büyümesini hızlandırır.
- Kültürel ve Tarihi Çekim Gücü: Kültürel merkezler, eğitim ve sağlık olanakları, göçmenler için cazip bir yaşam alanı oluşturur.
Kalabalık Şehirlerde Yaşamanın Artıları ve Eksileri
Avantajlar
- Ekonomik dinamizm ve inovasyon merkezleri oluşur.
- Kültürel çeşitlilik ve sosyal hayat zenginleşir.
- Sağlık, eğitim ve eğlence gibi hizmetlere erişim artar.
Dezavantajlar
- Trafik sıkışıklığı ve toplu taşıma yükü artar.
- Konut maliyetleri yükselir, yaşam pahalılaşır.
- Altyapı ve çevre sorunları (hava kirliliği, atık yönetimi) ciddi bir problem hâline gelir.
Gelecekte Bizi Neler Bekliyor?
2050’ye doğru şehirlerde yaşayan nüfusun daha da artması bekleniyor. Özellikle Afrika ve Asya şehirleri hızlı bir şekilde büyüyor. Bu süreçte akıllı şehirler, yeşil altyapı, enerji verimliliği ve sürdürülebilir ulaşım gibi çözümler öne çıkacak. Sadece nüfus değil, şehirlerin “yaşanabilirlik” ve “sürdürülebilirlik” kriterleri de giderek daha önemli hâle gelecek.
Tokyo, Delhi ve Şanghay gibi dev metropoller milyonlarca insanın yaşadığı, çalıştığı ve kültürel olarak etkileşimde bulunduğu şehirler. Ancak bu yoğunluk; barınma, ulaşım ve çevre sorunlarını da beraberinde getiriyor. Dünyanın en kalabalık şehirleri listesi, sadece nüfus büyüklüğünü değil, geleceğin şehir planlaması ve yaşam kalitesi üzerine düşünmemiz için de önemli bir rehber.
